دال بتنی یک طرفه از بتن و میلگرد تشکیل شده است ضخامتی حدود 10 سانتی‌متر دارد و در ساخت سقف طبقات از آن استفاده می‌شود. دال بتنی یک طرفه که یکی از انواع دال بتنی است، بار را در یک جهت انتقال می‌دهد. در این دال بار و فشار در یک جهت انتقال داده می‌شوند زیرا دال یک طرفه از دو ضلع یا دو لبه با نسبت طول به عرض بیشتر از دو تشکیل شده است. از دال بتنی علاوه بر ساخت سقف، در ساخت سنگ فرش نیز استفاده می‌کنند، البته ضخامت دال بتنی به کار رفته در سنگ فرش نسبت به سقف کمتر است.
دال بتنی در ساخت سازه‌های ضد زلزله بسیار کاربردی است. این دال‌های یک طرفه نسبت به حرارت نیز مقاومت بالایی نشان می‌دهند. از دال بتنی یک طرفه در مواردی استفاده می‌شود که نتوان از سقف تیرچه بلوک استفاده کرد. اجرای دال بتنی یک طرفه نسبت به تیرچه بلوک ارزان‌تر و همچنین راحت‌تر است. دال‌های بتنی یک طرفه برای ساختمان‌هایی که اسکلت فولادی دارند، مناسب نیست.
مزایای استفاده از دال بتنی یک طرفه
همان‌طور که در بالا توضیح دادیم، این دال‌ها در برابر زلزله مقاوم هستند و عایق حرارتی بسیار مناسبی به حساب می‌آیند. علاوه بر این، حالت و شکل‌شان ثابت می‌ماند و از ساختمان در برابر رطوبت محافظت می‌کنند. همچنین استفاده از دال بتنی یک طرفه بسیار آسان است و می‌توان به راحتی آن‌ها را به هر نوع سازه در حال ساختی منتقل کرد. این دال‌های یک طرفه در برابر آتش‌سوزی و حرارت نیز مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند. اجرای دال‌های بتنی یک طرفه باعث افزایش طول عمر بنا می‌شود و از هزینه‌های احتمالی تعمیر آن در آینده به شکل قابل توجهی کم می‌کند.
نحوه اجرای دال بتنی یک طرفه
در محل اجرای پروژه از قالب‌هایی سینی مانند استفاده می‌کنند که توسط داربست نگهداری می‌شوند تا دال یک طرفه بتنی حالت سفت به خود بگیرد. بعد از سفت شدن بتن، قالب‌ها را که معمولا از جنس فولاد یا پلاستیک هستند، بر می‌دارند. جنس فولاد و پلاستیک در مستحکم شدن دال بتنی یک طرفه تاثیر فراوانی دارد. روش اجرای دال بتنی یک طرفه معمولا به شکل زیر است.
تراز کردن دال بتنی یک طرفه
تراز به معنی پاک کردن بتن‌ها اضافی و همچنین پاکسازی نخاله‌های ساختمانی از سطح بتن است تا یک سطح صاف و مناسب شکل گیرد.
روش T کشی
در این روش که به شمشه کشی نیز معروف است برای فرو بردن دانه‌های بزرگ شن و هموار کردن سطح از یک شمشه استفاده می‌کنند.
لبه‌کشی یا درزکشی
درزکشی در امتداد همه درزهای جدا کننده و در دال‌های بیرونی اهمیت بالایی دارد. این کار باعث متراکم شدن دال‌های کنار قالب می‌شود و در کنار آن استحکام دال یک طرفه را نیز بالا می‌برد. بعد از انجام درزکشی، بستر بتن توسط یک ماله فلزی صاف می‌شود. این کار باعث متراکم و یک دست شدن سطح بتن خواهد شد. در انتها برای ایجاد سطحی که در برابر لغزش مقاوم است از روش جاروکشی استفاده می‌کنند. باید دقت داشت که بتن به حدی سفت شود تا بتواند خطوط را نگه دارد.
محدوده قیمت اجرای دال بتنی یک طرفه
دال‌های بتنی یک طرفه ممکن است به صورت دال بتنی یک طرفه پیش ساخته باشند که در کارخانه تولید و به دست مصرف‌کننده می‌رسند یا ممکن است در محل ساخت سازه تولید شوند و مورد استفاده قرار بگیرند که قیمت هرکدام از آن‌ها متفاوت است. البته باید به این نکته توجه کرد که قیمت دال بتنی یک طرفه با ضخامت آن نیز ارتباط مستقیمی دارد و هر چه ضخامت بیشتر باشد قیمت نیز افزایش پیدا خواهد کرد. قیمت دال بتنی یک طرفه به قیمت مواد استفاده شده در داخل آن یعنی شن و ماسه نیز بستگی دارد و با افزایش قیمت آن‌ها، قیمت دال بتنی یک طرف نیز بالا می‌رود.
مدت زمان مورد نیاز برای اجرای دال بتنی یک طرفه
اگر دال یک طرفه به صورت پیش ساخته باشد اجرای آن زمان‌بر نیست، اما برای ساخت دال بتنی یک طرفه در محل سازه به مدت تقریبی یک ماه نیاز دارید. زیرا زمان رسیدن مقاومت بتن به حدود 70 درصد 28 روز است که با توجه به موادی که در بتن استفاده می‌شود تا از وا رفتگی آن جلوگیری کرد، ممکن است این زمان تغییر کند. باید اشاره کنیم که بهترین زمان اجرای دال بتنی با توجه به جواب آزمایش‌های نمونه دال بتنی تعیین می‌شود.
الزامات و قوانین اجرای دال‌های بتنی یک طرفه
هنگام اجرای دال بتنی توجه به یک سری از نکات و قوانین الزامی است که در ادامه آن‌ها را شرح خواهیم داد.
- گودبرداری، آزمایش زمین و سنجش میزان تحمل فشار در زمینی که قصد دارید آن جا عملیات ساخت را انجام دهید.
- انجام کار‌های شهرداری و ساختمان‌سازی
- فراهم کردن نکات ایمنی توسط پیمانکار اجرای دال بتنی یک طرفه برای کارگران
- آماده سازی مصالح ساختمانی
- ایجاد پله و راه ارتباطی برای رفتن به طبقات بالاتر
تعداد مهندسین و کارگران مورد نیاز برای اجرای دال بتنی
هرچه پروژه‌ای که قصد دارید آن را بسازید، بزرگ‌تر باشد به مهندسین و کارگران بیشتری نیاز پیدا می‌کنید و بالعکس اگر زمین یا پروژه کوچک‌تری در دست دارید تعداد مهندسین و کارگران مورد نیاز کمتر خواهد بود. در اجرای دال بتنی باید از مهندسین و کارگرانی استفاده شود که توانایی و مهارت کافی را برای محاسبات دقیق در قالب‌گیری داشته باشند، در غیر این صورت می‌توانید با برون سپاری اجرای دال بتنی یک طرفه و سپردن پروژه به پیمانکار متخصص از مشکلات احتمالی و به وجود آمدن خلل در پروژه جلوگیری کنید.
- گودبرداری، آزمایش زمین و سنجش میزان تحمل فشار در زمینی که قصد دارید آن جا عملیات ساخت را انجام دهید.
- انجام کار‌های شهرداری و ساختمان‌سازی
- فراهم کردن نکات ایمنی توسط پیمانکار اجرای دال بتنی یک طرفه برای کارگران
- آماده سازی مصالح ساختمانی
- ایجاد پله و راه ارتباطی برای رفتن به طبقات بالاتر