اگر به فکر تعویض کاشی، کفپوش یا نمای بیرونی منزل خود هستند، به زودی با انواع مختلفی از مصالح جدید آشنا خواهید شد از جمله تخته سیمان الیافی. تخته سیمان الیافی، محصولی با دوام، مستحکم و با طول عمر زیاد است که در خانه مسکونی و برخی از پروژه‌های تجاری استفاده می‌شود. این ماده نیمه سخت ضمن محافظت از انعطاف‌پذیری قابل توجهی نیز برخوردار است. ممکن است صفحه یا تخته سیمانی الیافی را دیده باشید و اما آن را نشناخته‌اید. این اجزا که کاربردهای مختلفی دارند نزدیک به 100 سال است که در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها الیاف بسیار بادوام، زیبا و مقاوم در برابر آتش هستند. امروزه سرعت استفاده از تخته سیمان الیافی در ساخت خانه‌ها زیاد شده است.
تخته سیمان الیافی چیست؟
تخته‌های سیمان صفحات ساخته شده از سیمان و الیاف حاوی سلولز هستند. معمولا ابعاد صفحه 4 در 8 فوت و ضخامت آن‌ها بین 2/1 و 4/1 اینچ است. تخته سیمان الیافی، صفحات پیش‌ساخته هستند که از ماده‌ای چسبنده به نام بایندر که از نوعی سیمان و کلسیم سیلیکات سنتزی است، تشکیل شده‌اند. الیاف به کار برده شده در تخته سیمانی باعث تقویت خصوصیت کششی و خمشی می‌شود. همچنین الیاف می‌توانند به صورت پراکنده، تصادفی و یا شبکه‌ای منظم در ماتریس سیمان به کار گرفته شوند.
تخته سیمان الیافی از چند ماده ساده تشکیل شده است، سیمان پرتلند، شن، آب و الیاف سلولز، با این حال بسته به تولیدکننده ممکن است ترکیبات تغییراتی داشته باشد و برخی مواد افزودنی برای افزایش عملکرد محصول نیز به کار رود.
تخته‌های سیمان الیافی، به عنوان پشتوانه و نگه‌دارنده کاشی عمل می‌کنند و در این کار به دلیل مقاومت در برابر آب، برتری دارد، به ویژه در مکان‌هایی که کاشی در معرض آب و رطوبت قرار دارد.همچنین تخته‌های سیمان الیافی در معرض قرار گرفتن رطوبت، کپک ایجاد نمی‌کنند و متلاشی نمی‌شوند. برای برش تخته‌های سیمانی باید از نوک کاربیدی استفاده کرد که می‌تواند گرد و غبار زیادی ایجاد کند به همین دلیل بهتر است برش در کارگاه و با تهویه مناسب انجام شود.
ضوابط و الزامات تخته سیمان الیافی
بر اساس اسناد و مدارك ارائه شده، رعایت ضوابط زیر برای کاربرد تخته‌های سیمانی الیافی در صنعت ساخت و ساز الزامی است:
- استفاده از این محصول در مناطق با شرایط آب و هوایی سخت، یخبندان و گرمای شدید، به دلیل محدودیت تعداد سیکل های دوام محصول، مجاز نیست.
- در اجرای کلیه اتصالات شامل زیرسازی، نصب تخته های سیمانی به زیرسازی، و نصب زیرسازی به ساختمان باید از پیچ یا پرچ مطابق با ضوابط موجود در مقررات ملی ساختمان استفاده شود.
- درز بین تخته های سیمانی باید با مواد و مصالح مناسب (مانند ورق‌های لاستیکی، آلمینیومی و ...) پوشانده شود و بر روی پیچ‌ها یا پرچ ها باید پس از پوشش دادن با ملات مناسب، سنباده کاری و رنگ‌آمیزی شود.
- آزمون مقاومت ضربه برای تخته‌های سیمان مطابق با استاندارد EN15957، تعیین می‌شود.
- آزمون عبور بخار آب براساس استاندارد EN12572، انجام می‌شود.
- تعیین ضریب هدایت حرارتی براساس استاندارد EN12664، مورد آزمون قرار گیرد.
- تعیین ضریب انبساط حرارتی براساس استاندارد EN ISO10545 ، صورت گیرد.
- آزمون رفتار محصول در برابر حریق براساس استاندارد EN1350، انجام شود.
- تعیین مقاومت در برابر صوت براساس استاندارد EN13986، انجام شود.
- تعیین پایداری بیولوژیكی بر اساس استاندارد EN3353، صورت گیرد.
کاربردهای تخته‌های سیمانی الیافی
تخته‌های سیمانی الیافی به طورمعمول در هر جایی که کاشی نصب شده باشد برای افزودن مقاومت به ساختار پشتیبانی استفاده می‌شود. به همین خاطر در کف چوبی برای نصب کاشی جدید، در بالای کابینت‌ها، بر روی دیوار برای ایجاد پاشش یا ایجاد بستر برای گچ، در فضای داخلی یا خارجی استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند به گل میخ‌های چوبی و فولادی نیز متصل شود.
با این‌حال توجه داشته باشید استفاده از تخته‌های سیمانی الیافی براساس موقعیت جغرافیایی ساختمان و شرایط آب و هوایی تعیین می‌شود. از دیگر کاربردهای این اجزای پیش‌ساخته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نمای بیرونی و داخلی ساختمان
- اندود سقف
- کفپوش
- دیوارهای داخلی و خارجی و غیر سازه‌ای
- ورق پوشش بام شیب‌دار
رنگ تخته‌های سیمانی ممکن است به رنگ واقعی خود یعنی سیمان، رنگی و بافت‌دار باشد. همچنین زمانی که از تخته‌های سیمانی الیافی به عنوان نما استفاده می شود باید از عایق‌های معدنی به منظور کنترل دما و انتقال حرارت استفاده شود.
مزایا و ویژگی‌های تخته‌های سیمانی
بزرگترین ویژگی تخته‌های سیمانی داشتن مقاومت در برابر نیروهای ناشی از ضربه، باد و زمین لرزه است. این مزیت به دلیل مسلح‌سازی تخته‌ها ایجاد می‌شود. همچنین به دلیل بالا بردن مقاومت در برابر تنش‌های فشاری و کششی منتج از انبساط و انقباض‌های طولی، در شرایط و مکان‌هایی که افزایش و تغییرات دما بسیار شایع است، از ترک خوردگی، اعوجاج و پوسته پوسته شدن جلوگیری می‌کند. از دیگر مزایای تخته‌های سیمان الیافی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش سرعت و سهولت در اجرا ( اجرای تاسیسات مکانیکی و برقی)
- صرفه‌جویی در مصرف مصالح ( حذف گچ و خاک و گچ کاری)
- صرفه‌جویی در مصرف انرژی
- سهولت در نگهداری و حمل و نقل
- مقاوم در برابر حریق و رطوبت
- مقاوم در برابر نیروهای جانبی ناشی از باد، زمین لرزه
- دانسیته کم و سبک بودن وزن
- برای دارکوب‌ها، موریانه‌ها و سایر آفات و حشرات جذاب نیست.
برخی از تولیدکنندگان تخته سیمان الیافی ضمانت‌هایی ارائه می‌دهند مبنی بر این‌که این سازه حداکثر تا 50 سال دوام دارد که همین امر گواهی بر دوام این ورق ساختمانی خواهد بود. علاوه بر دوام و نگهداری آسانی، از نظر صرفه‌جویی انرژی نیز می‌توانند تا حد بسیار کمی منزل را نیز عایق‌بندی کنند.
قیمت تخته سیمان‌های الیافی
تخته سیمان الیافی از ماندگاری بالایی برخوردار است و خاصیت زیادی برای ساختمان فراهم می‌کند. با این حال هزینه آن کمتر از آجر، گچ مصنوعی و برخی گزینه‌های نمای چوبی است. از آن‌جا که اجرا تخته سیمان الیافی، در هر پروژه‌ای متفاوت و منحصر به فرد است، بهترین و دقیق‌ترین روش برای برآورد هزینه، گرفتن قیمت از پیمانکار اجرای تخته سیمان الیافی است، آن‌ها تجربه فراوانی در این زمینه دارند.
- نمای بیرونی و داخلی ساختمان
- اندود سقف
- کفپوش
- دیوارهای داخلی و خارجی و غیر سازه‌ای
- ورق پوشش بام شیب‌دار