اوتا بایر، در سال 1937 با اختراع پلییورتان در جهان شناخته شد. وی با بررسی ایده‌ای مبنی بر این‌که مخلوط کردن مقدار کمی از مواد شیمیایی می‌تواند مواد کف خشک ایجاد کند، موفق به سنتز پلی‌اورتان شد. پلییورتان کاربردهای مختلفی دارد از کف و بالشتک کفش گرفته تا مصارف صنعتی. در دهه 1940، کف هواپیماها در ارتش از این ماده استفاده و در سال 1979 به عنوان عایق ساختمان استفاده می‌شود. با این حال دهه 1970 را می‌توان شروع کاربردهای متعدد عایق فومی در صنعت ساخت و ساز دانست.
فوم پاششی پلییورتان چیست؟
فوم پاششی پلییورتان یک محصول عایق حرارتی و صوتی و کاملاً سازگار با پایه پلی اورتان (PU) است که با اسپری شدن روی سطوح به وسیله دستگاه مخصوص مورد استفاده قرار می‌گیرد. مواد شیمیایی داخل مخزن دستگاه از طریق یک لوله، مواد را به سطح موردنظر پاشش می‌کند. این ترکیب با رطوبت موجود در هوا به سرعت ترکیب و سخت می‌شود. پلییورتان پلی مری بسیار سبک است که در شکل‌های مختلف درست می‌شود. این فوم از دو ماده به نام‌های ترکیبات ایزوسیانات و هیدروژن‌دار تشکیل شده، که در مخزن مخصوص پخش، به طور مجزا نگه‌داری می‌شود و در هنگام استفاده پس از تکان دادن با هم ترکیب و در سطح مورد نظر پاشیده می‌شوند.
انواع عایق فوم پلییورتان
عایق پوششی فوم پلییورتان در دو دسته تولید می‌شوند، عایق حرارتی و عایق صوتی.
- عایق حرارتی با ضخامت بین 5/0 تا 5/2 و دانسیته 5/0 تا 40 است، که در اصطلاح به آن سلول بسته گفته می‌شود.
- عایق صوتی پلی یورتان که به سلول باز معروف است به دلیل وجود حفره‌های هوا دافت بافت مواد باعث جذب صدا می‌شود.
مزایا و ویژگی‌های فوم پاششی پلییورتان
عایق‌بندی در کشورهایی که آب و هوای سرد دارند بسیار مهم است به همین خاطر فوم پاششی پلییورتان برای ساخت و ساز در این شرایط جوی باعث پایین نگه داشتن هزینههای گرمایش و سرمایش می‌شود. فوم پاششی پلییورتان، به سرعت و به راحتی توسط کاربران و افراد حرفه‌ای مورد استفاده است. همچنین هزینههای حمل و نقل، انبارداری، کاربرد و کار با آن کمتر از سایر مصالح است. از دیگر ویژگی‌های فوم پلییورتان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت مطلوب در برابر انتقال حرارت
- سرعت اجرا بالا
- کاهش نیروی کار انسانی
- وزن سبک و پاششی بودن
- عدم نیاز به تعبیه اتصالات
- یک‌دست و یکنواخت بودن مواد پس از اجرا بر روی سطح
- قدرت خاصیت چسبندگی بالا
- قدرت جذب آب مطلوب
- مقاومت بالا در برابر بسیاری از حلال‌ها مانند استون، رقیق‌کننده و غیره و به ویژه آب
کاربردهای فوم پاششی پلییورتان
فوم پاششی پلییورتان کاربردهای مختلف و گسترده‌‌ای دارد. این مواد را می‌توان برای عایق کاری دیوار، پشت‌بام و کف ساختمان‌ها به کار برد. به طورکلی از عایق فوم پاششی پلییورتان می‌توان در هر مکانی که به منظور اهداف عایق حرارتی و صوتی باشد، استفاده کرد که عبارتند از:
- انواع سقف هر ساختمانی
- زیرشیروانی‌ها
- نما، کف و پی‌های ساختمان
- زیرزمین، سرداب
- دیوارهای داخلی
- همچوشانی بین طبقات
- به عنوان عناصر سازه‌ای ساختمان‌ها، بالکن‌ها، پاساژها، درها، دامنه‌های پنجره و ...
- لوله‌ها، مجراها، مخازن و ...
- روی تمام سطح شیب‌دار، خشن و ناهموار
- بدنه وسایل نقلیه، تریلرهای وسایل نقلیه، حمل کانتینرها و کانکس‌ها
- پارکینگ، گاراژ و ...
- انواع قایق
- انواع عایق‌کاری ساختمان‌ها
نحوه اجرا عایق فوم پلییورتان پاششی در محل
استفاده از فوم پلییورتان در مقایسه با دیگر مصالح، بسیار ساده است. ابتدا باید نازل را در نوک تفنگی مخصوص در دستگاه پاششی به صورت عمودی قرار دهید. دقت کنید که هیچ فاصله‌ای بین نازل و تفنگ نباشد، زیرا در هنگام پاشش منجر به نشت کف در طی مراحل استفاده خواهد شد. قبل از اجرا، قوطی را حداقل 20 بار تکان دهید. با پیچ واقع شده در پشت دستگاه می‌توان فشار را به دلخواه تنظیم کرد. در شرایط عادی توصیه می‌شود پیچ را تا انتها بپیچانید. پس از آن، مواد را در فاصله متوسط 40 تا 45 سانتی‌متر از سطح مورد نظر پخش کنید.
به خاطر داشته باشید نزدیک یا دور شدن از سطح باعث عیب و ایراد در کار خواهد شد. اگر به سطح بسیار نزدیک باشید، ضخامت عایق افزایش می‌یابد. در حالی که ضخامت ایده‌آل برای فوم پلییورتان باید حداکثر 5/1 سانتی‌متر و در 3 لایه همپوشانی شود، افزایش ضخامت باعث کاهش عایق صدا و گرما خواهد شد. همچنین اگر فاصله بیش از اندازه مناسب یعنی 40-45 سانتی‌متر باشد ضخامت کاهش یافته و در نتیجه باید چندین لایه برای همپوشانی مواد پخش شود. که در نتیجه باعث مصرف زیاد و افزایش هزینه خواهد شد.
الزامات عایق فوم پلی یورتان پاششی در محل
استفاده از عایق فوم پلی یورتان تنها در ساختمان‌های موجود و نه جدید الاحداث، و در داخل یوارهای مجوف به شرطی مجاز است که الزامات زیر را دارا باشند:
- مشخصات فوم پلییورتان به عنوان عایق حرارتی پلی یورتان صلب پاششی منطبق بر استاندارد ASTM C96-1029 باشد.
- فوم پلییورتان از نوع کندسوز انتخاب شود.
- استفاده از فوم پلییورتان به منظور عایق حرارتی، فقط در لایه پنهان مجاز است و روی آن باید به وسیله (حداقل یک لایه تخته گچی) با ضخامت 5/1 سانتی‌متر (یا سایر مصالح با عملکرد مشابه) محافظت شود.
- با توجه به خواص نامناسب اکثر پلییورتان ها و عملکرد نامطلوب آنها در برابر آتش و وجود جایگزین‌های بهتر برای این محصول، استفاده از این نوع عایق در کاربرد مسکونی و نظایر آنها توصیه نمی‌شود.
- ساختار سیستم ساختمانی باید مستقل از عایق باشد.
- حریق‌بندی در بین فضاهای مجاور الزامی است.
- رعایت ضوابط مندرج در مبحث ۳ مقررات ملی ایران و آیین نامه محافظت از ساختما ها در برابر حریق الزامی است.
- رعایت مبحث ۱۹ مقررات ملی ایران به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی الزامی است.
- رعایت تمامی ضوابط مقررات ملی ساختمان در تولید و اجرای این فوم الزامی است.
به خاطر داشته باشید، اخد گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس از راه‌اندازی خط تولید کارخانه از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامی است.
قیمت فوم پاششی پلییورتان
قیمت عایق فوم پلییورتان براساس برخی موارد متفاوت خواهد بود که عبارتند از:
- پیش‌‌ساخته نبودن عایق پلییورتان
- نوع مواد پلییورتان، شرکت سازننده و برند آن
- متراژ و شرایط پروژه
- مقاومت مطلوب در برابر انتقال حرارت
- سرعت اجرا بالا
- کاهش نیروی کار انسانی
- وزن سبک و پاششی بودن
- عدم نیاز به تعبیه اتصالات