بتن یک محصول منحصر به فرد است که زندگی خود را به صورت نیمه جامد آغاز می‌کند، این ماده را می‌توان دستکاری کرد تا بیشترین و بهترین شکل را به خود گرفته و سپس تبدیل به یک جسم سخت شود. پر کردن فضاهای خالی و به دست آوردن اشکال مختلف، همان چیزی است که باعث می‌شود بتن به عنوان پر کاربردترین مصالح ساختمانی در کره زمین شناخته شود. قالب‌های بتنی به زبان ساده، چیزی بیش از یک مانع جامد نیستند که باعث می‌شوند بتن در جای خود مستحکم بماند یا شکل خاصی به خود بگیرد. با این حال، بسیاری از سیستم‌های شکل‌گیری جدید (قالب‌بندی)، امکانات دیگری را نیز فراهم می‌کنند، از جمله تامین عایق یا جلوه‌های تزئینی خاص.
عایق ماندگار بلوک های چوب سیمان چیست؟
عایق ماندگار بلوک های چوب سیمان، ابتدایی‌ترین و قدیمی‌ترین اسلب‌های قالب بتنی هستند و هنوز هم در هنگام ساخت سازه‌های کوچک به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرند. قالب‌های چوب سیمان، معمولا از سه لا تخته تشکیل شده‌اند که با پیچ یا میخ به هم متصل می‌شوند. به طورمعمول بتن اغلب می‌تواند به چوب بچسبد و برای مقابله با این مسئله، تخته‌های چوبی به طور منظم با روغن کم عیار یا ماده خاص آزاد کننده فوم پوشانده می‌شوند. جلوگیری از چسبیدن بتن به چوب به دو دلیل بسیار حائز اهمیت است، زیرا نه تنها قالب را نگه می‌دارد، بلکه به پیمانکاران این امکان را می‌دهد تا قبل از دور انداختن، چندین بار از آن‌ها استفاده کنند.
هنگام استفاده از قالب چوب، چوب‌ها به زیرپایه‌ای ﺁماده‌شده، هدایت می‌شوند و تخته‌های شکل‌دهی با استفاده از دستگاه‌های هم‌ترازسازی، در سطح مناسب یا شیب‌دار قرار می‌گیرند. به طورعمده دستگاه‌های هماهنگ سازی شامل سطح دست، سطح لیزری و خطوط رشته‌ای هستند. همچنین پیمانکاران برای ایمن‌سازی مناطقی که یکی از تخته‌ها در مقابل دیگری قرار می‌گیرد، از تخته‌های اضافی استفاده می‌کنند.به طورعمده تخته‌های سطح و اضافی مقطع نازک و لغزشی، زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیاز به لبه‌های گرد شده، شکل‌های آزاد و پیچ است.
تاریخچه عایق ماندگار بلوک های چوب سیمان
تاریخچه استفاده از قالب‌های ماندگار بلوک‌های چوب و سیمان، از جنگ جهانی دوم به عنوان یک روش سریع و ارزان برای بازسازی مناطق جنگی به کار گرفته شد. در اوایل دهه 1940 نخستین قالب ماندگار با ترکیبی از زائدات چوب و سیمان تهیه و تولید شد. در دهه 1970،سازمان استاندارد ساخت و ساز آیین‌نامه‌های معتبر و رسمی برای استفاده از قالب‌های عایق ماندگار را تعیین و تصویب کرد. قالب‌های ماندگار معمولا به صورت پانل‌های مستطیلی شکل با ترکیبی از تراشه‌های چوب، چسب سیمان بلوک و پلی‌استایرن در کارخانهها تهیه و تولید می‌شوند.براساس استاندارد ملی ساختمان ضخامت دیواره‌های بتنی نباید از 15 سانتی‌متر کمتر باشد. همچنین بتن مصرفی در این نوع قالب باید حداقل 20 مگاپاسکال مقاومت و حداکثر 20 میلی‌متر سنگدانه مصرفی داشته باشد.
مزایای عایق ماندگار بلوک های چوب سیمان
اجرای ساختمان با بتن مسلح با قالب‌های عایق ماندگار باعث افزایش سرعت ساخت و کاهش حجم عملیات قالب‌بندی می‌شود، اما بنا به نوع قالب انتخابی اجرای نما در ساخت و ساز زمان‌بر خواهد بود. قالب عایق ماندگار امکان تهیه یک دیوار باربر با مقطع یکپارچه مستطیلی را فراهم می‌سازد. از دیگر مزایای بتن مسلح با قالب‌های عایق ماندگار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش و به حداقل رساندن مراحل غیرضروری در پروژه‌ها
- افزایش بهره‌وری انرژی، به طور معمول خانه‌هایی که با عایق ماندگار بلوک چوب سیمان ساخته می‌شوند، 32 درصد مصرف انرژی برای خنک شدن و 44 درصد انرژی برای گرم شدن خانه را کاهش می‌دهد.
- کاهش سرعت انتقال حرارت و ایجاد ثبات در تغییرات دما
- عایق صوتی
- نداشتن یا حداقل نوسان در قیمت مواد اولیه
کاربردهای عایق ماندگار بلوک های چوب سیمان
از عایق ماندگار بلوک‌های چوب سیمان برای ساختن دیوارها یا سازه‌های بزرگتر مانند ساخت پایه‌ها مختلفی استفاده می‌شود. دیواره‌های ساخته‌شده در عایق ماندگار معمولا از چوب‌های مهندسی شده ساخته می‌شوند و با قاب فلزی تقویت می‌شوند. اشکال عایق ماندگار بلوک‌های چوب سیمان در اشکال و اندازه‌های مختلف موجود است و بیشتر تولیدکنندگان مایلند برای پروژه‌های خاص، اندازه‌های سفارشی تولید کنند. به طور عمده از قالب‌های چوب سیمان، در موارد زیر استفاده می‌شود:
- تخته‌های عایق برای دیواره‌های داخلی ساختمان
- ساختارهای مقاوم به آتش
- پشت بام و سقف کاذب
- دیوارهای پیش ساخته
- خانه‌های پیش ساخته
- دیوارهای عایق صوت
الزامات روش اجرای ساختمانهای بتن مسلح با قالب عایق ماندگار از جنس بلوک‌های چوبی-سیمانی
سازه‌های ساخته شده از بلوک‌های چوبی- سیمانی بدون اجرای ستون‌های بتنی، به عنوان سیستم سازه‌ای دیوار باربر با دیوارهای برشی بتنی مسلح محسوب می‌شود و در صورت رعایت ضوابط شکل‌پذیری و ضوابط مقاومت در برابر حریق حداکثر ارتفاع ساختمان با این روش اجرا به ۳ طبقه محدود می‌شود. در صورتی که ضوابط شکل‌پذیری بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ و مبحث ۹ مقررات ملی ایران رعایت نشود و با استناد به مبحث ۹ مقررات ملی ایران، کاربرد این سیستم فقط در مناطق با خطر نسبی کم و متوسط و برای ساختمانهای دارای اهمیت کم و متوسط تا حداکثر ارتفاع ۱۰ متر مجاز است. با توجه به اینکه این شیوه اجرا، امکان استفاده از ستون‌های بتنی در دیوارها را میسر می‌سازد و موجب تغییر در سیستم سازه‌ای حاصله و ویژگی‌های و عملکرد آن می‌شود، بنابراین پس از بررسی مدارک ارائه شده در خصوص عملکرد لرزه‌ای ساختمانهای بلندمرتبه یا میان‌مرتبه ساخته شده با این روش اجرا یا بدون ستون‌های بتنی، امکان رفع محدودیت در تعداد طبقات مجاز وجود دارد.
- بارگذاری ثقلی و لرزه‌ای سیستم سازه‌ای حاصل از این روش به ترتیب بر اساس آخرین ویرایش‌های مبحث ۶ مقررات ملی ساختمان و استاندارد ۲۸۰۰ ایران صورت می‌گیرد.
- طرح سازه‌ای سیستم حاصل از این روش باید بر اساس مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان یا آیین‌نامه ACI318-05 و ویرایش‌های بعد از آن صورت گیرد.
- بتن مسلح با قالب عایق ماندگار از جنس بلوک‌های چوبی- سیمانی ضروری است تا مشخصات الزامات، و جزییات اجرایی مندرج در تاییدیه فنی اروپایی ETA08/0023 رعایت شود.
- تامین ضوابط دیافراگم صلب و همچنین تامین یکپارچگی برای تمامی سقف‌ها الزامی است.
- اتصال سقف به دیوار به صورت یکپارچه طراحی و اجرا شده و میلگردگذاری لازم بر این اساس در محل اتصال انجام شود.
- مشخصات تمامی مصالح مصرفی مربوط به اجزا قالب بندی ماندگار باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی معتبر و اسناد ارائه شده باشد. همچنین مشخصات سایر مصالح مصرفی نیز باید مطابق استانداردها و آیین‌نامه‌های ملی یا معتبر بین‌المللی باشد.
- کاهش و به حداقل رساندن مراحل غیرضروری در پروژه‌ها
- افزایش بهره‌وری انرژی
- کاهش سرعت انتقال حرارت و ایجاد ثبات در تغییرات دما
- عایق صوتی
- نداشتن یا حداقل نوسان در قیمت مواد اولیه
- تخته‌های عایق برای دیواره‌های داخلی ساختمان
- ساختارهای مقاوم به آتش
- پشت بام و سقف کاذب
- دیوارهای پیش ساخته
- خانه‌های پیش ساخته
- دیوارهای عایق صوت