سرعت و کیفیت دو نکته بسیار مهم در ساخت و سازهای مختلف است، حال اگر این سازه‌ها براساس یک الگو تکراری طراحی شده باشند، تکنیک یا روشی باید اجرا شود که تضمین ثبات، ظرفیت بار سازه و کیفیت باشد. امروزه تکنولوژی‌های جدیدی در صنعت ساختمان سازی محبوب و پرطرفدار شده‌اند که می‌توانند علاوه بر ارائه کیفیت و سرعت، تضمین‌کننده استحکام سازه، کاهش‌دهنده هزینه‌ها و ... بسیاری از فواید باشند.
قالب‌های میز پرنده، فرم میز، یا فرم پرواز، یک قالب بزرگ و کاذب است که از قبل مونتاژ شده و اغلب یک خلیج کامل از دال کف معلق را تشکیل می‌دهد. این قابلیت تحرک و نصب سریع را برای پروژه‌های ساختمانی با طراحی و سازهای منظم و تکراری ارائه می‌دهد، که برای طرح‌بندی دال تخت، تیرچه و دال بسیار مناسب خواهد بود.
قالب‌های میز پرنده چیست؟
اجرای قالب‌های میز پرنده یک تکنیک در بتن‌ریزی‌های سقف است. در این روش، پس از اجرای یکپارچه و همزمان دیوارهای بتن مسلح توسط قالب‌های تخت و عمل‌اوری اولیه بتن دیوارها، قالب‌های بزرگی به شکل میز با پایه‌های متکی به چرخ با غلتک معروف به میز پرنده استفاده و سپس سقف، آرماتوربندی و بتن‌ریزی می‌شود. همچنین برخی از قالب‌های میز پرنده به گونه‌ای طراحی شده است که امکان بتن‌ریزی همزمان دیوار سقف را فراهم می‌سازد. به طور معمول جهت حمل و نقل در قالب میز پرنده در سازه‌های بلند از تاورکرین استفاده می‌شود.فرم قالب میز پرنده قابلیت مونتاژ دارد که می‌تواند از طبقه به طبقه دیگر استفاده مجدد شود و از ساخت و ساز فرم‌های تکراری در هر طبقه جلوگیری شود.
|
مشخصات |
ابعاد استاندارد قالب میز پرنده |
|
ارتفاع |
3-4 متر |
|
طول |
3-5/7 متر (تنها با چهارپایه) |
|
عرض |
5/2-4 متر |
نحوه جابه‌جایی قالب‌ها در سیستم میز پرنده بدین‌صورت است که پس از برپا کردن سازه توسط جرثقیل، کل سیستم به اندازه چند سانتی‌متر (به اندازه موردنظر) بالا کشیده می‌شود. در این هنگام جک‌ها به طور اتوماتیک توسط لولاها قفل می‌شوند. پس از انتقال آن به بخش موردنظر، می‌توان قفل لولای جک را باز و سیستم را با سازه تراز کرد. اجزای تشکیل‌دهنده قالب‌های میز پرنده در جدول زیر آمده است.
|
اجزاء تشکیل دهنده |
کاربرد |
|
پانل افقی |
جهت تماس با بتن در زمان بتن ریزی |
|
تیرهای تقویتی پانل |
جهت بالا بردن مقاومت پانل های افق در جهت عمود بر پانل |
|
چرخ |
جهت سهولت حرکت میز پرنده |
|
پایه عمودی |
جهت وجود تکیه گاه بر روی میز |
به طورکلی قالب‌های بزرگ به صورت میز، با پایه‌های مستقر روی چرخ یا غلتک، کل سقف و فضا را می‌پوشانند و معمولا روی آن‌ها آرماتوربندی و بتن‌ریزی می‌شود. توجه داشته باشید که جابه‌جایی در سیستم میز پرنده در سطح افقی توسط ارابه هیدرولیکی و جابه‌جایی میزها به طبقات بالاتر توسط چنگگ و قلاب و در ساختمان‌های بلند توسط بالابر بدون نیاز به چرثقیل باید انجام شود.
الزامات و ضوابط قالب‌های میز پرنده
مبانی کلی طراحی قالب‌های میز پرنده مطابق با ساختمان‌های بتن آرمه از نوع دیوار باربر است که شیوه اجرای آن باید به روش قالب‌های یکپارچه دیوار، استفاده از میز پرنده برای قالب‌بندی یکپارچه سقف و الزامات زیر باشد:
- اجرای این سیستم در کلیه پهنه‌های لرزه خیزی ایران (مطابق استاندارد 2800) حداکثر تا 15 طبقه یا 50 متر از تراز پایه بلامانع است.
- طراحی سازه‌های ساخته شده با قالب‌بندی میز پرنده، بر اساس آخرین ویرایش استاندارد 2800 ایران و آیین‌نامه ACI05-318 و ویرایش‌های بعد از آن انجام گیرد.
- منظم بودن ساختمان در پلان و ارتفاع ضروری است .
- در سیستم میز پرنده ارتفاع خالص دیوارها در هر طبقه حداکثر 3 متر(بدون احتساب ضخامت سقف) و ضخامت دیوارها حداقل 15 سانتی‌متر است.
- سطح مقطع اسمی دیوارهای سازهای یک جهت باید حداقل 80 درصد جهت دیگر باشد.
- رعایت حداقل مقاومت فشاری نمونه استوانه‌ای 25 مگاپاسکال برای بتن سازهای و حداقل تنش تسلیم 400 مگا پاسکال برای فولاد الزامی است.
- در نظر گرفتن ملاحظات خاص در معماری، جهت بستن و باز کردن قالب‌های دیوارها و ورود و خروج میزهای پرنده، برای قالب‌بندی سقف ضروری است.
- تامین آرماتورهای اضافی در اطراف بازشوها براساس مبحث نهم مقررات ملی الزامی است.
- قالب‌برداری اجزاء سازهای براساس مبحث نهم الزامی است.
- درشرایط اقلیمی مختلف، باید تمهیدات لازم در طراحی و اجرای ساختمان‌ها در نظر گرفته شود.
- لحاظ کردن جزئیات دقیق مسیر و محل نصب کلیه اقلام تاسیسات برقی و مکانیکی در مرحله طراحی و اجرا ضروری است.
- سقف‌های بتن مسلح در این سیستم، به صورت دال یک طرفه یا دو طرفه و با استفاده از قالب‌های ماندگار نوع پروپیلن اجرا می‌شوند. مشخصات فنی قالب ماندگار پروپیلن باید بر مبنای استانداردهای معتبر ملی و بین‌المللی باشد.
- استفاده از مواد شیمیای افزودنی (روان کننده، فوق روان کننده و افزودنی‌های تسریع کننده گیرش بتن) باید مطابق با مقررات ملی ساختمان و یا سایر مراجع معتبر بین‌المللی بوده، همچنین نوع و میزان مصرف آن‌ها بر مبنای مشخصات اجرایی و اقلیمی کشور انتخاب شود.
کاربردهای قالب‌های میز پرنده
سیستم قالب‌های میز پرنده یک راه‌حل بسیار کارآمد برای تشکیل مناطق بزرگ دال است که عمدتا در ساختمان‌های اسکلت‌دار با نمای باز استفاده می‌شود. به طور معمول قالب‌بندی میز پرنده برای موارد زیر استفاده می‌شود:
- آپارتمان‌های مسکونی
- هتل‌ها
- خوابگاه‌ها
- دفاتر
- ساختمان تجاری
مزایا و ویژگی‌های قالب‌های میز پرنده
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد قالب‌های میز پرنده قابلیت کاهش ارتفاع پس از بتن‌ریزی تا یک متر از ارتفاع موردنظر است که جهت عبور از تیرهای سقف طراحی شده‌اند. دیگر مزایای قالب‌های میز پرنده عبارتند از:
- افزایش سرعت و سهولت در قالب‌بندی
- امکان قالب‌بندی به طور همزمان و موازی در کل پروژه
- مورد استفاده در ساختمان‌های بلندمرتبه و قالب‌بندی پروژه‌های بزرگ مقیاس مانند مراکز چند منظوره بزرگ (مال)، برج سازی و...
- سبکی وزن
- پایداری بالا
- انعطاف پذیر بودن ( امکان مونتاژ سریع و راحت در انواع پروژه‌ها)
- ایجاد بتن اکسپوز و افزایش سرعت بتن‌ریزی
- ساخت سریع برای به ویژه برای سقف و کف بزرگ
- کاهش نیاز به نیروی کار در طولانی مدت
قیمت قالب‌های میز پرنده
برای اجرای قالب‌هاي ميز پرنده، باید این سیستم را به صورت برون‌سپاری انجام داد. احتمال دارد که قیمت‌های ارائه شده از طرف هر شرکت متفاوت باشد با این حال بسیار مهم خواهد بود که اجرای این سیستم را به دست پیمانکاران حرفه‌ای و با تجربه بسپارید.
- افزایش سرعت و سهولت در قالب‌بندی
- مورد استفاده در ساختمان‌های بلندمرتبه و قالب‌بندی پروژه‌های بزرگ مقیاس مانند مراکز چند منظوره بزرگ (مال)، برج سازی و...
- سبکی وزن
- پایداری بالا
- ایجاد بتن اکسپوز و افزایش سرعت بتن‌ریزی
- ساخت سریع برای به ویژه برای سقف و کف بزرگ
- کاهش نیاز به نیروی کار در طولانی مدت