صنعتی سازی بخشی از فرآیند مدرن سازی است که در آن تغییرات اجتماعی، توسعه اقتصادی با نوآوری، و توسعه انرژی در مقیاس بزرگ ارتباط تنگاتنگی دارد. در فرآیند صنعتیسازی با بهرهگیری از فناوریها و تجهیزات تخصصی به همراه شیوههای نوین، میزان بهرهگیری از منابع و نیروی انسانی در تولید و اجرا کاهش مییابد.
فرآیند صنعتی شدن، در دنیای ساخت و ساز، شیوهای است که در آن از قطعات پیشساخته و مدولار در مقیاس زیاد استفاده میشود. در فرآیند صنعتی شدن ساخت و ساز نیروی کار انسانی کاهش و استفاده از ماشینآلات و تجهیزات مکانیکی پیشرفته، به منظور افزایش حجم تولید بیشتر میشود. همچنین اجرای بیشتر پروژه نیز در فرآیند صنعتی ساختمانسازی زیرنظر کارشناسان، پیمانکار و متخصصین انجام میشود.
صنعتی شدن ساخت و ساز در کشورهای خارجی با سرعت زیادی در حال افزایش است اما متاسفانه در کشور ما هنوز صنعتیسازی به عنوان روش اجرایی پایهگذاری و نهادینه نشده است.
توليد صنعتي ساختمان – توليد مدولار چیست؟
همانطور که گفتیم صنعتی شدن ساختمان سازی باعث کاهش نیروی انسانی و همچنین مصالح مصرفی خواهد شد. در این روش بیشتر ساختمانها با استفاده از قطعات پیش ساخته مانند پانل، تیرچه بتنی، بلوک و ... اجرا و کامل میشوند. همچنین حمل و نقل و نصب این قطعات توسط تجهیزات کارگاهی که به صورت مکانیکی هستند انجام میگیرد.
در صنعت ساخت و ساز، قطعات پیش ساخته به فرآیندی گفته میشود که در آن مواد و قطعات یک سازه تهیه و به همدیگر متصل میشوند که ممکن است به صورت کارخانهای off-site یا در خط تولید موقتی به صورت on site تولید بشوند.
در حقیقت در روش صنعتی ساخت سازه، کلیه قطعات پیش ساخته در کارخانهها و طبق یک استاندارد یکسان و متمرکز تهیه و تولید میشوند و پس از نهایی شدن به مکان پروژه منتقل خواهند شد. در آنجا برای اجرای قطعات از دستگاههای مکانیزه و اتوماتیک استفاده میشود.
ساخت و ساز مدولار، اصطلاحی است برای توصیف واحدها و سازههایی که توسط قطعات پیشساخته، مهندسی شده که در کارخانه تولید و سپس به مکان پروژه منتقل میشود، ساخته میشوند.
در ساختمانهای ساخته شده در صنعت مدولار، بیشتر عناصر اصلی و بزرگ سازه به صورت پیش ساخته هستند حتی گاهی اوقات برخی از قسمتها مانند توالت، آسانسور، انباری و برخی از اتاقها و واحدهای سرویسدهنده نیز به صورت پیشساخته قرار میگیرند.
مجموعه واحدهای ساخته شده به روش صنعتی- مدولار پیشتبانی کامل از سازه میکنند و همچنین برای ساختمانهای بلند به عنوان یک چارچوب مستقل و تکیه دهنده تعریف میشوند.
انواع ساختمان سازی به روش صنعتی- مدولار
ساختمانها با استفاده از ساختاری کاملا صنعتی- مدولار با توجه به نوع کاربردی سازه میتوانند در اشکال ساده، پیچیده و مختلف طراحی شوند. انواع ساختمان سازی به روش مدولار عبارتند از:
- مدولارهای 4 طرفه
- مدولارهای نیمه باز
- مدولارهای باز (با پشتیبانی گوشه)
- مدولارهای پشتیبانی شده توسط یک قاب اولیه و ساختاری
- مدولارهای بدون بار
- مدولارها و کاستهای کف مسطح
- مدولارهای مخصوص پله یا بالابر
ویژگیها و مزایا تولید صنعتی- مدولار
از آنجا که بیشتر قطعات سازههای صنعتی- مدلار آماده هستند و یک پیمانکار اجرای آن را برعهده دارد و بیشتر جابهجاییها و نصب توسط دستگاهها انجام میشود. این روش از سرعت بسیار بالایی برخوردار بوده و نسبت به روش سنتی اتلاف انرژی کمتری خواهد شد.
سایر ویژگیهای ساخت و ساز به روش پیش ساخته
- سرعت بالا روند اجرا
- کاهش هزینههای اجرایی نظیر نیروی انسانی
- کاهش اتلاف انرژی و مصالح
- افزایش عمر مفید سازهها
- افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله
- روش کنترل استانداردهای مختلف در زمینه ساختمان در صنعتی سازی دقیقتر و کاملتر است.
- کاهش گردش نیروی کار
- صرفه اقتصادی برای تولید سازههای تکراری
- سطح بالا ساخت به دلیل کنترل کیفیت در تولید کارخانه
- سبکی و کم وزن بودن
- مناسب برای سازههایی که مکان پروژه محدود و روش کار نیاز به یک جای دیگر برای ساخت مصالح دارد
- مفید در پروژههای بازسازی ساختمان
- عایق صوتی عالی به دلیل ساخت دو لایه
- سازگار با برنامههای افزودنی در آینده
- قابلیت برداشته شدن و در صورت لزوم منتقل کردن
- استحکام و دوام تصال با گوشههای واحدهای یکدیگر
- مدولارها معمولا بدون ساختار مستقل روی هم قرار میگیرند
- تحمل وزن 5/1 تا 2 کیلونیوتن بر متر مربع
- برای ساخت 4 تا 19 طبقه بسیار عالی است
- مقاوم در برابر آتش بین 30 تا 60 دقیقه
معایب تولید صنعتی- مدولار
شاید تنها ایراد صنعتی شدن ساختمان را در نیاز به نیروی متخص و حساسیت بالای کارشناسان فنی و مهندسین باید دانست. همچنین این روش نیازمند محاسبات دقیق، تخصصی و برونسپاری اجرای صفر تا صد کار است. در برخی اوقات نیز احتمال دارد به دلیل پیشساخته بودن قطعات سازه، اندازه واحدها به دلیل جابهجایی و حمل نقل میتواند محدود شود.
کاربردهای ساخت ساز به روش صنعتی- مدولار
سالانه هزاران قطعه پیش ساخته در انگلیس تولید میشود که بزرگترین بازارهای خواهان ساخت و ساز به روش صنعتی- مدولار اقامتگاههای دانشجویی، نظامی و هتلها هستند. همچنین بخشهای بهداشتی از آنجا به که به خدمات بسیار پیچیده و تاسیسات نیاز دارد، بخشهای پیشساخته را خارج از مکان پروژه سفارش و قبل از اجرا آن را آزمایش میکنند.
- مسکن خصوصی و اجتماعی
- آپارتمانها و ساختمانهای با کاربری مختلط
- بخشهای آموزشی و اقامتگاههای دانشجویی
- محل اقامت کارگران و مسکنهای سرپوشیده
- ساختمانهای بخش دولتی، مانند زندانها، ساختمانهای وزارت دفاع و ...
- ساختمانهای بخش بهداشت
- هتلها
- مناسب برای ساختمانهایی با چندین واحد تکراری
قیمت روش اجرا توليد صنعتي ساختمان – توليد مدولار
متاسفانه به دلیل اینکه تولید ساختمان به روش صنعتی- مدولار در ایران به طورکامل نهادینه نشده است، برای اطلاع از هزینههای اجرای این روش باید از یک پیمانکار حرفهای استعلام شود. اگر قصد انجام آن را داشته باشید بدون شکل باید این عملیات را از صفر تا صد را برونسپاری کنید تا از تجربه پیمانکار و تیم آن یک سازه مقاوم با عملکرد بالا داشته باشید.در این روش از قطعات آماده شده از قبیل بلوک ها، تیرچه ها، پانلهای پیش ساخته، تیرها و ستون های فلزی و بتنی، شبکه های فلزی، قطعات گچی و بتنی و... استفاده می شود. و اکثر عملیات با استفاده از تجهیزات و لوازم کارگاهی بطور مکانیکی انجام می شود. سرعت اجرای کار در این روش بین 9 تا 14 ساعت برای هر متر مربع می باشد.
- سرعت بالا روند اجرا
- کاهش هزینههای اجرایی
- افزایش عمر مفید سازهها
- افزایش مقاومت سازه در برابر زلزله
- صرفه اقتصادی برای تولید سازههای تکراری
- سبکی و کم وزن بودن
- مفید در پروژههای بازسازی ساختمان
- عایق صوتی عالی به دلیل ساخت دو لایه
- تحمل وزن 5/1 تا 2 کیلونیوتن بر متر مربع
- برای ساخت 4 تا 19 طبقه بسیار عالی است
- مقاوم در برابر آتش بین 30 تا 60 دقیقه