طول عمر و حتی زیبایی خیلی از بنا ها و ساختمان ها و سازهایی که در حال حاضر می بینیم، درگرو استفاده از مصالح مناسب است. بتن یکی از پر کاربردترین مصالح ساختمانی است که در حال حاضر استفاده زیادی دارد و در دسته قدیمی ترین مصالح ساختمانی هر قرار می گیرد.
بتن از مزایای بسیاری برخوردار است و در ساخت و ساز سازهای مختلف به وفور از آن استفاده می شود، همانطور که می دانید طراحی و ساخت بسیاری از بناها نیز در حال حاضر درگیر استفاده از بتن هستند، اما با وجود همه این مزایا و کاربردها، مشکلات و معایبی هم وجود دارد که گریبان گیر آن می شود. البته که این مشکلات باعث نمی شود بتن به عنوان یک ابزار پر کاربرد در ساخت و ساز کنار گذاشته شود.
با توجه به تکنولوژی های جدید و استفاده کردن از روش های نوین می‌توان این مشکلات را حل کرد. در ادامه این مطلب با شوره زنی بتن که یکی از مشکلات مهم و رایج است آشنا خواهید شد.
ایجاد شوره زنی بتن
پیش از آن که بخواهیم نگاهی دقیق به بتن و شور زدن آن بیندازیم بهتر است کمی با بتن و مواد اولیه آن آشنا شوید، همان طور که می دانید بتن از سنگدانه های ریز و درشت شن و ماسه تشکیل شده است که با استفاده از یک خمیر سیمانی به همدیگر وصل می شوند.
ضمنا با توجه به کاربرد کثیر آنها در جاهای مختلف در حال حاضر در ترکیبات بتن از افزودنی‌های شیمیایی مثل روان کننده، افزودنی های معدنی و ... نیز استفاده می شود تا از این طریق مقاومت بتن را در حالات مختلف افزایش دهند.
هر یک از اجزای تشکیل دهنده بتن و مواد آن وظایف مخصوص به خودشان را دارند و کارهای مختلفی را در این ترکیبات انجام می دهند؛ به عنوان مثال وظیفه سیمان استفاده شده در بتن تبدیل کردن آن از مایع به جامد است.
زمانی که آب با سیمان پرتلند ترکیب می شود فراهم شدن رطوبت، دما و زمان کافی را ایجاد می کند تا به اندازه لازم سفت شود. به این فرآیند عمل آوری گفته می شود. عمل آوری سیمان پرتلند با استفاده از آب صورت نمی گیرد، بلکه با توجه به واکنش شیمیایی آبپوشی انجام می شود. در واقع آب در این فرآیند به بخشی از بتن عمل آمده تبدیل می شود؛ به همین دلیل است که در این زمان نباید اجازه خشک شدن به بتن داده شود.
بررسی شوره زدن بتن و دلایل ایجاد آن
از جمله مشکلات متداول که در کار با بتن برای سازنده ایجاد دردسر می کند شوره زدن است. این مشکل از مشکلاتی است که برای رنگ یک ساختمان هم می‌تواند ایجاد شود، زمانی شوره زدن رخ می دهد که رسوبی از نمک سفید روی سطح بتن ایجاد شود، این اتفاق می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد و زمان اتفاق افتادن آن ها هم در هر بتن می تواند متفاوت باشد و در هرجای دنیا و برای هر سازه ای اتفاق بیفتد.
به همین دلیل است که شوره زدن را یکی از چالش برانگیزترین مشکلات برای پیمانکاران در این حوزه می دانند.شکلی که معمولاً تعمیر کردن آن به زمان و انرژی زیادی نیاز دارد، زمانی که آب از بتن با تراکم کم عبور کند، آهنی که در ترکیبات بتن وجود دارد را می شوید و این باعث می شود تا رسوب نمکی ایجاد شود که به آن شوره زدگی گفته می شود.
از طرف دیگر استفاده از هیدروکسید کلسیم که یکی از محصولات هیدراتاسیون است نیز باعث این مشکل می شود، به این گونه که به صورت ملایم در آب محلول می شود و با استفاده از ترک و حفره هایی که روی بدنه بتن وجود دارد به دست ها می آید، پس از تبدیل شدن آب هیدروکسید کلسیم جامع با مونوکسید کربن ای که در اتمسفر وجود دارد واکنش می دهد و کربنات کلسیم آهک را ایجاد می‌کند، این واکنش باعث می شود رسوبات سفید رنگ روی سطح بدنه بتن دیده شود.
تاثیر شوره زدن در بتن
شوره زدن در بتن باعث کاهش کیفیت آن می شود چرا که هم ظاهر آن را زشت می‌کند و همین طور فرایند کربناسیون را سرعت می بخشد، به عبارت دیگر در بتن مسلح احتمال خوردگی فولاد به دلیل ایجاد فرایند کربناسیون و نفوذ پذیری آن بیشتر می شود.
از این رو مواد ساخت بتن یعنی سنگدانه ها و افزودنی های شیمیایی را همواره باید از با کیفیت ترین مواد انتخاب کرد، چرا که اگر طرح اختلاط طراحی شده عینا اعمال شود می تواند از مشکلات شوره زدن تا حد زیادی کاهش دهد.
عوامل ایجاد شوره زدن بتن
شاید می‌توان بزرگترین علت شور زنی در بتن را انتقال رطوبت از عناصر ساختمان بیان کرد که پس از رسیدن به سطح بتن تبخیر شده و مواد آنها باقی می ماند و بتن دچار شوره زدگی می شود.
معمولاً ایجاد شدن یک سطح ته نشین روی بتن گاهی با شوره زدن روی بتن به وسیله دلایل مختلف اشتباه گرفته می شود، از این رو برای جلوگیری کردن از شور زنی در بتن، استفاده کردن از ضد آب و آب بندی خیلی نقش مهمی ایفا می‌کند.
شور زنی در بتن عموما با لکه های سفید همراه است که به دلیل دمای پایین، تراکم، رطوبت و یا زمان اضافه شدن آب به بتن ایجاد شود.
راه های از بین بردن شوره زدن بتن
در این مورد باید به شما بگویم که ساختار ساختمان اهمیت زیادی دارد. ساختمان های قدیمی تر مسلماً بیشتر در معرض شور زدن بتن قرار دارند چرا که دیوارهای آن ها معمولاً دارای رطوبت بیشتری است.
برای از بین بردن سفیدک بتن، یکی از راهکارها این است که دیوارها را بشورید و آن ها را تمیز کنید. همچنین می توانید شوره زدگی هایی را که می بینید با استفاده از یک وکیوم و کشیدن آن روی بتن از بین ببرید. راه حل دیگر این است که می‌توانید از برس های غیرفلزی هم استفاده کنید تا شوره زدگی را رفع شود.
روش دیگری هم که وجود دارد این است که از اسید سیتریک یا همان سرکه استفاده کنید. آن را حتماً رقیق کنید و سپس برای قسمت های شوره زده استفاده نمایید.