منظور از استانداردهای بتن، استانداردهایی هستند که بر اساس پیشنهادهای رسیده به سازمان ملی استاندارد، توسط این سازمان بررسی و در صورت تایید، تصویب شده‌اند. استفاده از این استانداردها در موارد فنی پروژه‌ها توسط کارفرمایان و پیمانکاران الزامی است و کاربرد آن در جهت حفظ یکپارچگی و انسجام پروژه‌ها و اطمینان از کیفیت مطلوب آن‌ها است. در ادامه، برخی از مهم‌ترین استانداردهای مرتبط با بتن ارائه شده است.
استانداردهای ملی بتن آماده
استاندارد ملی شماره 6044
تحت عنوان «ویژگی‌های بتن آماده» تدوین و تصویب شده است و در آن مواردی مانند واداری در اسلامپ، بتن با حباب هوای داده شده، مخلوط کن‌ها و همزن‌ها، الزامات بتن سخت شده، کنترل کیفیت تولید بتن، روش های آزمون و گزارش دهی و... ذکر شده است.
استاندارد ملی افزودنی‌های بتن
استاندارد ملی شماره 2930
قسمت اول: «الزامات مشترک افزودنی های بتن، ملات و دوغاب» و شامل الزامات عمومی، الزامات ویژه و خوردگی است.
قسمت دوم: به «ویژگی‌های افزودنی‌های بتن» می‌پردازد و در آن الزامات، استانداردهای نمونه‌برداری، کنترل انطباق، ارزیابی انطباق و نشانه‌گذاری آمده است.
استاندارد ملی بتن تازه
استاندارد ملی شماره 3201
قسمت اول: به استانداردهای «نمونه‌برداری بتن تازه» وسایل، روش نمونه‌برداری و گزارش نمونه‌برداری می‌پردازد.
قسمت دوم: «آزمایش‌های غیر مخرب بتن سخت شده – روش آزمون» است و هدف از تدوین این استاندارد، تعیین روش‌های آزمایش غیر مخرب بتن سخت شده است که عبارتند از:
- تعیین نمره برجهندگی
- تعیین سرعت پالس فرا صوت
- تعیین نیروی بیرون کشیدن
استاندارد ملی شماره 3203
قسمت دوم: تحت عنوان «آزمون تعیین روانی بتن تازه به روش اسلامپ» به بررسی استانداردهای وسایل، نمونه‌برداری، روش آزمون، نتایج آزمون و گزارش آزمون می‌پردازد.
قسمت ششم: تحت عنوان «تعیین چگالی بتن تازه – روش آزمون» است و در آن وسایل آزمون، روش نمونه‌برداری و اجرای آزمون، روش محاسبه و گزارش آزمون بر اساس استانداردها تعریف شده است.
قسمت نهم: استانداردهای «بتن خود متراکم آزمون قیف V شکل» را به همراه اصول، وسایل، آزمونه‌ها، روش انجام، تکرارپذیری و تجدید پذیری و گزارش آزمون مطرح می‌کند.
استاندارد ملی بتن سخت شده
استاندارد ملی شماره 1608
قسمت اول: تحت عنوان «شکل، ابعاد و سایر الزامات آزمونه‌ها و قالب‌ها» است و استانداردهای شکل، ابعاد، رواداری، آزمونه‌ها و قالب‌ها تعریف شده است.
قسمت دوم: تحت عنوان «ساخت و عمل آوری آزمونه‌ها برای آزمون‌های مقاومت» است و هدف آن تعریف استانداردهای وسایل،نمونه‌برداری، تهیه و آماده‌سازی و گزارش است.
استانداردهای ملی بتن سبکدانه
استاندارد ملی شماره 7782
«مصالح ساختمانی – بلوک‌های سیمانی سبک غیر باربر- ویژگی‌ها» شامل استانداردهای رده‌بندی، مواد تشکیل‌دهنده، ویژگی‌ها، ویژگی ظاهری و نشانه‌گذاری است.
استاندارد ملی شماره 8591
«بتن سبك-تعیین مدل ارتجاعی استاتیكی فشاری بتن هوادار اتو كلاو شده و یا بتن سبك دانه با ساختار باز –روش آزمون» شامل اساس آزمون، وسایل لازم، آزمونه‌ها، تعیین مدول ارتجاعی استاتیکی، نتایج آزمون و گزارش است.
استاندارد ملی شماره 8595
تحت عنوان «بتن سبك-تعیین ابعاد قطعات بنایی-روش آزمون» است و هدف از آن ارائه روش تعیین ابعاد، ضخامت پوس ته، جان و عمق حفره های قطعات بنایی ساخته شده از انواع مصالح است.
استاندارد ملی شماره 8596
تحت عنوان «بتن سبك-تعیین مقاومت فشاری بتن هوا دار اتو كلاو دار شده-روش آزمون» است و هدف از آن تعیین وسایل لازم، روش اجرای آزمون، ارائه نتایج و گزارش است.
استاندارد ملی شماره 9680
تحت عنوان «بتن سبک-تعیین چگالی خشک-بتن سبک دانه با ساختار باز» است.
استانداردهای ملی ملات بنایی
استاندارد ملی شماره 1-706
ملات بنایی – ویژگی‌ها – قسمت اول: ملات اندودكاری بیرونی و داخلی
استاندارد ملی شماره 2-706
ملات بنایی – ویژگی‌ها – قسمت دوم: ملات برای كارهای بنایی
استاندارد ملی شماره 3-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت سوم: تعیین روانی ملات تازه ( به وسیله‌ی میز روانی)
استاندارد ملی شماره 6-9150
ملات بنائی – روش‌های آزمون – قسمت ششم: تعیین جرم حجمی ملات تازه
استاندارد ملی شماره 7-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت هفتم: تعیین مقدار هوای ملات تازه
استاندارد ملی شماره 9-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت نهم: تعیین عمر كارایی و زمان تصحیح ملات تازه
استاندارد ملی شماره 10-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت دهم: تعیین چگالی انبوهی خشك ملات سخت شده
استاندارد ملی شماره 11-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت یازدهم: تعیین مقاومت خمشی و فشاری ملات سخت شده
استاندارد ملی شماره 12-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت دوازدهم: تعیین مقاومت چسبندگی ملات های اندودكاری بیرونی و داخلی سخت شده، به ملات زیركار
استاندارد ملی شماره 17-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت هفدهم: تعیین مقدار كلرید محلول در آب برای ملات های تازه
استاندارد ملی شماره 18-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت هجدهم: تعیین ضریب جذب آب موئینه ملات سخت شده
استاندارد ملی شماره 19-9150
ملات بنایی – روش آزمون – قسمت نوزدهم: تعیین نفوذ بخار آب ملات‌های اندودكاری بیرونی و داخلی سخت شده
سایر استانداردهای ملی بتن
استاندارد ملی شماره 3205
تحت عنوان «ساخت و عمل آوری آزمونه‌های بتن در کارگاه – آیین کار» است و در آن استاندارهای مربوط به وسایل، الزامات آزمون، نمونه‌برداری، اسلامپ، مقدار هوا و دما، قالب‌گیری آزمونه‌ها، عمل آوری، انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه و گزارش تعریف شده است.
استاندارد ملی شماره 3520
«روش آزمایش برای اندازه‌گیری مقدار هوای موجود در بتن تازه (روش فشاری)» را مطرح می‌کند و در آن به موضوعاتی مثل وسایل مورد نیاز، روش اجرا، محاسبات و گزارش پرداخته شده است.
استاندارد ملی شماره 6045
به بررسی ویژگی‌های «بتن - قطعه های ساخته شده از بتن- سبك متخلخل (اتو كلاو شده )» می‌پردازد.
استاندارد ملی شماره 6049
استانداردها و ویژگی‌های «بتن - بلوك ساخته شده از بتنسبك متخلخل (اتو كلاو شده )» را تعریف می‌کند.
استاندارد ملی شماره 7656
این استاندارد تحت عنوان «بتن - اندازه گیری پتانسیل واكنش قلیایی - سنگ‌های كربناتی به عنوان سنگدانه بتن با استفاده - از روش استوانه سنگی ـ روش آزمون» اساس روش، دستگاهها و مواد مورد نیاز، نمونه‌برداری، آزمونه‌ها، روش آزمون، محاسبات، گزارش و دقت و اریبی را مطرح می‌کند.
استاندارد ملی شماره 8946
هدف از استاندارد «بتن - اندازه گیری كلرید محلول دراسید در ملات و بتن سخت شده – روش آزمون» ارائه وسایل لازم، مواد شیمیایی لازم، نمونه‌برداری، آماده‌سازی نمونه‌ها، روش آزمون، محاسبات و دقت و خطا است. تمامی استانداردهای ملی بتن ارائه‌شده، از سایت رسمی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران فراخوان شده‌اند. هرکدام از استانداردهای ملی بتن آیین‌نامه‌های مخصوص به خود را دارند و آشنایی با ویژگی‌های هر کدام از آن‌ها برای کارفرمایان و پیمانکاران در امر ساختمان‌سازی حائز اهمیت است.