نقش سقف های سبک در معماری نوین

سقف از مهم‌ترین بخش‌های بنا و به‌منزله پوشش و عایقی برای قسمت‌های فوقانی آن در برابر عوامل گوناگون است. بخش زیادی از مقاومت بنا در برابر عوامل طبیعی نظیر باد، آفتاب، نزولات جوی نظیر برف و باران و تگرگ و حوادث طبیعی از قبیل زلزله ، به نوع و کیفیت اجرای این قسمت مرتبط است. به‌همین دلیل، در مناطق و اقلیم‌های مختلف شاهد طراحی و ساخت سازه‌هایی با سقف‌های متنوع و ویژگی‌های مختلف هستیم.

اهمیت این موضوع مقاومت بنا را تحت تاثیر قرار داده، در شرایط خاص عملکرد مهندسین و سازندگان را دچار چالش می‌کند.در معماری کلاسیک انتخاب نوع سقف و اجرای آن بر اساس تجربه، بنابر شرایط اقلیمی هر منطقه صورت می‌گرفت. به‌دلیل کاربرد مصالح سنگینی چون خشت و آجر در این بخش، اغلب اثر چندانی از سقف‌های سبک و در عین حال مقاوم دیده نمی‌شد.
با رشد و گسترش علوم مهندسی مصالح و تفکیک علمی بین متریال کاربردی و تکنیک‌های ساخت در این بخش، تحول زیادی در اجرای سقف‌های سبک صورت گرفت. در ادامه مطلب، به مزایای کاربردی سقف‌های سبک در ساختمان‌سازی مدرن می‌پردازیم.با ما همراه بمانید.

مزیت‌های کاربرد سقف سبک در بناهای امروزی

• کاهش قیمت: از موارد مهمی که با کاربرد مصالح سبک برای ساخت سقف‌هایی با وزن کمتر حاصل می‌شود، کاهش قیمت و صرفه اقتصادی است. کم کردن مصالح ساختمانی و مراحل اجرا در این نمونه سقف، کمک زیادی به پایین آوردن هزینه کلی بنا می‌کند.
• کاهش وزن بنا و خسارات جانی: در هنگام بروز حوادث طبیعی نظیر زلزله، ریزش سقف به آسیب و تلفات جانی زیادی منجر می‌شود. آوار سبک و سقف‌هایی با وزن کمتر، این خسارات را به حداقل میرساند. سقف تیرچه کامپوزیت، به‌دلیل دارا بودن سختی و یکپارچگی بالا، نمونه‌ای با عملکرد لرزه‌ای مناسب است.
• صرفه‌جویی در مصرف انرژی، نیروی انسانی و سرعت اجرا: سقفی با وزن کمتر با عملیاتی ساده‌تر نصب شده و در بسیاری موارد نیازی به تجهیزاتی مانند جرثقیلهای سنگین جهت نصب ندارد. موردی که در کاهش هزینه و انرژی مصرفی کمک شایانی کرده و سرعت عملیات را به‌طور چشمگیری بالا میبرد. به علاوه، ‌چنین سقفهایی نیازمند مصرف زیاد بتن و بلوک نبوده و از کاربرد مصالح سنگین معافند. نیروی انسانی مورد نیاز برای انجام این نوع پروژه‌ها نیز، به‌مراتب کمتر از نمونه‌های سنگین است.
• اجرای دهانه‌های بیشتر با کمترین تعداد ستون: استفاده از کابل‌هایی با مقاومت کششی بالا به‌جای آرماتور، با هدف خنثی کردن بارهای ثقلی، امکان اجرای سقف‌های سبک با کمترین تعداد پایه یا حتی حذف آنها را فراهم نموده، هم‌زمان زیبایی بنا و استفاده های کاربردی از فضای موجود را به‌طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.

بیشتر بدانید

معرفی انواع سقف ساختمانی

انواع سقف های سبک

سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک از جمله سقف‌های سبک و ارزان قیمت به شمار می‌آید. همانطور که از نام آن پیداست از تیرچه، بلوک، آرماتور و بتن تشکیل شده است.

• از معایب سقف تیرچه بلوک می‌توان به نیاز به شمع گذاری و در نتیجه کاهش سرعت ساخت و ساز اشاره کرد.
• از مزایای سقف تیرچه و بلوک می‌توان به اجرای آسان و مقاومت خوب سقف در برابر لرزش‌ها و نیروهای کششی اشاره کرد.

سقف تیرچه کرومیت

سقف تیرچه کرومیت نسبت به تیرچه بلوک مقاومت بیشتری در برابر نیروهای جانبی دارد. سقف تیرچه کرومیت به دلیل استفاده فولاد زیاد در آن از تمامی سقف‌های دیگر قیمت بالاتری دارند.

• از معایب آن می توان به هزینه زیاد و وجود نیروی متخصص و ماهر برای نصب اشاره کرد که در مجموع اجرای سقف تیرچه کرومیت را بسیار هزینه بر میکند.
• از مزایای آن می توان به مصرف کم بتن در مقایسه با دیگر سقف‌ها و در نهایت سبک‌تر شدن سازه اشاره کرد.

سقف تیرچه کامپوزیت

کامپوزیت به معنی ترکیب است در اینجا به سقفی که جنس تیرچه‌های آن و پانل‌های پر کننده میانی آن یکسان نباشد و از دو جنس مختلف باشد، کامپوزیت گفته می‌شود. در بین پیمانکاران سقف تیرچه کامپوزیت به سقفی گفته می‌شود که ترکیبی از فولاد و بتن باشد.

• از معایب بزرگ سقف تیرچه کامپوزیت لرزش زیاد آن در پی حرکت در طبقات است که آن را برای واحدهای مسکونی نامناسب می‌کند.
• از مزایای آن هم می توان به استفاده از متریال ارزان و در دسترس که هزینه تمام شده، ساخت ساختمان را کاهش می‌دهد اشاره کرد.

سقف دال بتنی

سقف دال بتنی از انواع سقفی است که در اروپا رواج دارد. استفاده از این سقف در سازه‌های بتنی بسیار مناسب است ولی این نوع سقف در ایران طرفداران زیادی ندارد و معمولاً سقف‌های تیرچه کرومیت و تیرچه پاشنه بتنی به این نوع سقف ترجیح داده می‌شوند.

• از معایب سقف دال بتنی نیاز به مقاوم سازی، سازه است که اگر در حین ساخت شمع بندی به صورت استاندارد اجرا نشود، پس از مدتی نیاز له مقاوم سازی دارد همچنین وزن بالا به علت استفاده زیاد از بتن هم از معایب دیگر این روش است.
• از مزایای این روش می توان به سرعت در اجرای کار، عدم نیاز به تیر ریزی، در نتیجه کاهش در مصرف فولاد می توان اشاره کرد.

سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی به دلیل اجرای یک لایه ورق گالوانیزه در زیر به عنوان عرشه و قرار گرفتن آرماتوربندی و بتن ریزی روی آن به این نام شهرت یافته است. سقف عرشه فولادی از جمله سقف‌های سبک‌ ترکیبی از فولاد و بتن است.

• معایب آن قیمت بالای اجرای این سقف نسبت به سایر سقف‌ها به شمار می‌آید.
• از مزایای آن ایمنی بالای این سقف برای کار کردن و مقاومت بالای این نوع سقف در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله محسوب می‌شود.

عایق‌های صوتی و حرارتی و کاربردهای وسیع در ساختمان!

یکی از مشکلات رایج در بناها، نفوذ صدا و تغییرات دما بین بخش‌های مختلف است. موردی که ‌به‌ویژه آپارتمان‌های مسکونی، دردسرهای زیادی ایجاد و آسایش افراد را مختل می‌کند.
در سال‌های اخیر کاربرد عایق‌های صدا یا اکوستیک توانسته این مشکل را تاحدزیادی کاهش دهد. عایق‌بندی صوتی ساختمان، اغلب توسط مصالح جاذب صدا و پنل‌های ویژه این کار صورت می‌گیرد. این موارد علاوه بر آرامش بخشیدن به محیط زندگی، در ساخت اتاق‌های مخصوص و استودیوهای صدابرداری نیز کاربردهای وسیعی دارند. کاربرد عایق‌های صدا در کف، سقف و دیواره بناها متداول است.

نوع دیگری از این عایق‌ها، نمونه‌های مقاوم در برابر تغییرات دما هستند. این مواد متنوع با مقاومت حرارتی بالا، نقش اصلی را در پیشگیری از تبادل ناخواسته حرارت ایفا می‌کند. جالب اینکه چنین عایق‌هایی ساختمان را در فصول سرد سال گرم و در تابستان خنک نگه می‌دارند. موردی که به صرفه‌جویی کلی در مصرف انرژی منجر می‌گردد.

انواع این عایق‌های حرارتی در دو نوع کلی با واکنش‌های تابشی و هدایتی ساخته و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• نوع تابشی با فاصله ۲ سانتی‌متری از دیواره بنا، ضمن بازتاب حرارت از نفوذ آن به دیواره ساختمان پیشگیری می‌کند.
• عایق هدایتی از جنس فوم بوده و در واقع از طریق حباب‌های موجود در بافت خود، مانع از هدایت دما به طرفین می‌شوند.
  • انواع فوم PVC رایج‌ترین نوع از این عایق‌ها هستند که دارای انواع سخت و پلی‌یورتان بوده و در مقایسه با سایر انواع پلاستیک، از خاصیت عایق حرارتی و صوتی قوی‌تر برخوردارند.
  • پشم‌سنگ هم به عنوان نمونه‌ای معدنی از عایق‌های مقاوم در برابر حرارت به‌شکل ضدحریق کاربرد دارد.
  • نانوعایق‌ها، جدیدترین نسل محافظ حرارتی هستند که به‌خاطر داشتن مزیت انتقال آسان بر روی کلیه سطوح قابل استفاده‌اند.

گچ سیوا و کاربردهای آن

برای کسانی که با مصالح ساختمانی پلیمری دستی سروکار دارند، سیوا واژه آشنایی است. نوعی گچ بسیار نرم و سبک که با خواص عایق صوت و حرارت، در بخش زیرکار و سفیدکاری ساختمان کاربردهای فراوانی دارد. زمان بالای گیرش و مقاومت در برابر نفوذ رطوبت باعث شده کمترین میزان ترک در استفاده از گچ سیوا به مزیتی کاربردی تبدیل شود.
رعایت نکاتی نظیر تمیزی سطوح و ترکیب با آب گرم در کاربرد این ماده، همراه با مراعات زمان‌بندی لازم برای خشک شدن سطوح در استفاده از این نوع گچ الزامیست.

بیشتر بدانید

10 مزیت استفاده از سقف وافل نسبت به تیرچه بلوک

کلام آخر
تاسیسات و عمران ساختمان با ده‌ها شاخه و زیرشاخه، گفتنی‌های بسیار دارد که بی‌شک در نوشتاری به این کوتاهی نمیگنجد. اشاره‌ای به سقف‌های سبک، عایق‌های حرارتی و دما و خواص گچ سیوا، تنها اشاره‌ای گذرا به گوشه‌ای از این صنعت عظیم بود. از کاربردهای وسیع این صنعت در چند نمونه از بناهای مهم و شاخص نیز یاد کردیم.